راهاندازی vSAN
اموزش جامع راه اندازی vSAN | نصب و پیادهسازی استوریج مجازی VMware
آیا هزینههای سرسامآور خرید سختافزارهای ذخیرهسازی (SAN Storage) شما را کلافه کرده است؟ راه حل مدرن دیتاسنترها، استفاده از تکنولوژیهای نرمافزار-محور است. راه اندازی vSAN با تبدیل دیسکهای لوکال سرورها به یک استخر ذخیرهسازی اشتراکی قدرتمند، قواعد بازی را تغییر داده است. ما در این مقاله تخصصی، تمام مراحل نصب vSAN، پیکربندی شبکه، ایجاد کلاستر و چالشهای فنی مثل راه اندازی vcenter در vsan را بررسی خواهیم کرد. اگر به دنبال افزایش سرعت IOPS، کاهش هزینهها و مدیریت یکپارچه هستید، این راهنمای کامل برای شما نوشته شده است. با نتهلپر همراه باشید تا دیتاسنتر خود را ارتقا دهید.
فهرست مطالب (راهنمای قدمبهقدم نصب vSAN)
آنچه در این مقاله تخصصی خواهید آموخت:
- چرا راه اندازی vSAN آینده ذخیرهسازی سازمانی است؟
- پیشنیازهای سختافزاری و شبکه برای نصب
- معماری vSAN: تفاوت Hybrid و All-Flash
- چالش فنی: راه اندازی vcenter در vsan (روش Easy Install)
- مراحل عملیاتی پیکربندی و ایجاد Disk Groups
- تنظیم سیاستهای ذخیرهسازی (RAID-1, RAID-5)
- نکات طلایی عیبیابی پس از پیادهسازی
- سوالات متداول کاربران
چرا راه اندازی vSAN آینده ذخیرهسازی سازمانی است؟
در گذشته، سازمانها مجبور بودند برای ذخیرهسازی دادههای خود، دستگاههای گرانقیمت SAN Storage (مانند HP MSA یا Dell EMC) را خریداری کنند. این دستگاهها علاوه بر هزینه خرید بالا، هزینههای نگهداری، برق و پیچیدگی مدیریت را به همراه داشتند. اما با ورود VMware vSAN، همه چیز تغییر کرد. راه اندازی vsan در vcenter به شما این امکان را میدهد که از دیسکهای متصل به سرورهای خود، یک Datastore واحد بسازید.
مهمترین مزیت این روش، یکپارچگی کامل آن با کرنل (Kernel) سیستمعامل ESXi است. این یعنی کوتاهترین مسیر عبور داده (I/O Path) و بالاترین سرعت ممکن. برخلاف راهکارهای دیگر که نیاز به نصب ماشین مجازی جداگانه (VSA) دارند، این سرویس بخشی از خودِ هایپروایزر است. با پیادهسازی این سیستم، شما میتوانید با چند کلیک ساده در vCenter، ظرفیت ذخیرهسازی را افزایش دهید (Scale-Out) یا دیسکهای جدید اضافه کنید.
علاوه بر این، قابلیتهای پیشرفتهای مانند Deduplication (حذف دادههای تکراری) و Compression (فشردهسازی) که در استوریجهای فیزیکی هزینههای گزافی دارند، در پروسه نصب vSAN به صورت نرمافزاری و با کارایی بالا در دسترس شما هستند.
پیشنیازهای سختافزاری و شبکه برای نصب vSAN
قبل از اینکه دکمه “فعالسازی” را بزنید، باید مطمئن شوید که زیرساخت شما آماده است. راه اندازی vSAN نیازمند رعایت دقیق “لیست سازگاری سختافزار” (HCL) شرکت VMware است. عدم رعایت این موارد میتواند منجر به ناپایداری یا از دست رفتن دادهها شود.
۱. نیازمندیهای شبکه (Network Requirements)
قلب تپنده این سرویس، شبکه است. برای پیادهسازی در محیطهای تمام فلش (All-Flash)، شما حتماً به شبکه 10GbE نیاز دارید. در محیطهای هیبریدی (Hybrid)، شبکه 1GbE پشتیبانی میشود اما توصیه نمیشود. همچنین برای داشتن یک کلاستر پایدار، حتماً باید از قابلیت Jumbo Frames (MTU 9000) روی سوییچها و کارت شبکه استفاده کنید تا سربار CPU کاهش یابد. ترافیک ذخیرهسازی باید روی یک VLAN اختصاصی ایزوله شود.
۲. کنترلر دیسک (Storage Controller)
یکی از مهمترین نکات در نصب و راه اندازی vsan، تنظیمات کنترلر است. کنترلر دیسک شما باید در حالت Pass-Through یا HBA Mode باشد. سیستم نیاز دارد که مستقیماً با دیسکها صحبت کند. اگر کنترلر شما از این حالت پشتیبانی نمیکند، باید هر دیسک را به صورت RAID-0 پیکربندی کنید (که توصیه نمیشود).
۳. دیسکهای Cache و Capacity
هر هاست باید حداقل یک دیسک برای Cache (حتما SSD پرسرعت) و حداقل یک دیسک برای Capacity (میتواند HDD یا SSD باشد) داشته باشد. نسبت پیشنهادی در زمان راه اندازی vSAN معمولاً ۱ به ۱۰ است (به ازای هر ۱۰ ترابایت ظرفیت، ۱ ترابایت کش).
معماری vSAN: تفاوت Hybrid و All-Flash در پیادهسازی
هنگام برنامهریزی برای پیکربندی این تکنولوژی، شما دو معماری کلی پیش رو دارید: معماری اصلی (OSA) و معماری جدید (ESA). در معماری OSA که رایجترین مدل است، دو حالت Hybrid و All-Flash وجود دارد:
- حالت هیبریدی (Hybrid): در این مدل، از SSD فقط برای لایه Cache (بافر خواندن و نوشتن) استفاده میشود و دادههای اصلی روی دیسکهای ارزانتر HDD ذخیره میشوند. این روش برای سازمانهایی که بودجه محدودی برای نصب vSAN دارند مناسب است.
- حالت تمام فلش (All-Flash): در این مدل، هم لایه Cache و هم لایه Capacity از نوع SSD هستند. این روش سرعت فوقالعادهای ارائه میدهد. نکته مهم در مدل تمام فلش این است که ۱۰۰٪ فضای دیسک Cache فقط برای بافر نوشتن استفاده میشود.
تیم فنی نتهلپر با بررسی نیازهای IOPS شما، بهترین معماری را برای سازمان شما پیشنهاد میدهد تا تعادلی بین هزینه و کارایی برقرار شود.
چالش بزرگ: راه اندازی vcenter در vsan (روش Easy Install)
این یکی از سوالات پرتکرار و چالشهای فنی معروف است: “چگونه vCenter را نصب کنیم، وقتی خودِ vCenter قرار است سیستم ذخیرهسازی را مدیریت کند و هنوز هیچ استوریجی ساخته نشده است؟”. این مشکل در فرآیند راه اندازی vcenter در vsan با قابلیتی به نام Easy Install یا Bootstrap حل شده است.
برای انجام این کار، شما نباید ابتدا کلاستر بسازید. مراحل کار به شرح زیر است:
- فایل ISO نصب vCenter (VCSA) را اجرا کنید.
- در مراحل نصب، وقتی از شما Datastore خواسته میشود، گزینهای به نام “Install on a new vSAN cluster containing the target host” را مشاهده خواهید کرد.
- با انتخاب این گزینه، اینستالر به صورت موقت و خودکار، روی همان تک هاست یک دیتاسنتر کوچک ایجاد میکند.
- پس از پایان نصب و بالا آمدن سرویس، شما میتوانید بقیه هاستها را اضافه کرده و کلاستر را کامل کنید.
دقت کنید که راه اندازی vcenter در vsan نیازمند دانش دقیق روتینگ و شبکه است، زیرا در لحظه نصب اولیه، سرویس باید بتواند با هاست ارتباط برقرار کند. اگر در این مرحله دچار مشکل شدید، تیم پشتیبانی نتهلپر آماده کمک به شماست.
مراحل عملیاتی نصب vSAN و ایجاد Disk Groups
پس از آمادهسازی زیرساخت، نوبت به پیکربندی نهایی میرسد. فرآیند فعالسازی شامل مراحل زیر است که باید با دقت انجام شود:
گام اول: تنظیمات VMkernel
روی هر هاست ESXi، باید یک آداپتور شبکه مجازی (VMkernel) ایجاد کنید و تیک سرویس “vSAN” را فعال نمایید. بدون این کار، هاستها نمیتوانند ترافیک ذخیرهسازی را با هم تبادل کنند و عملیات شکست میخورد.
گام دوم: ایجاد Cluster و فعالسازی سرویس
در vCenter، یک کلاستر بسازید و تمام هاستها را به آن منتقل کنید. سپس به تب Configure > Services بروید و دکمه Configure را بزنید. در اینجا میتوانید نوع معماری (Single Site یا Stretched Cluster) را برای راه اندازی vSAN انتخاب کنید.
گام سوم: Claim کردن دیسکها
در این مرحله، سیستم لیستی از دیسکهای خام موجود روی هاستها را نشان میدهد. شما باید تعیین کنید کدام دیسک برای Cache و کدام برای Capacity است. دیسکها در قالب Disk Group دستهبندی میشوند. هر Disk Group شامل ۱ دیسک کش و ۱ تا ۷ دیسک ظرفیت است.
گام چهارم: بررسی سلامت (Skyline Health)
پس از پایان پیکربندی، بلافاصله به بخش Monitor > Skyline Health بروید. اگر همه چیز سبز باشد، یعنی کار با موفقیت انجام شده است. هرگونه هشدار قرمز در مورد MTU، سازگاری درایور یا پارتینشن دیسکها باید جدی گرفته شود.
پیکربندی سیاستهای ذخیرهسازی (RAID-1, RAID-5, RAID-6)
یکی از قدرتمندترین ویژگیهایی که پس از نصب vSAN به دست میآورید، مدیریت سیاستمحور (SPBM) است. در استوریجهای سنتی، LUNها دارای RAID ثابت بودند. اما در اینجا، شما میتوانید برای هر ماشین مجازی، یک سیاست (Policy) جداگانه تعریف کنید.
- سیاست RAID-1 (Mirroring): این سیاست پیشفرض است. دادهها روی دو هاست مختلف کپی میشوند. سرعت نوشتن بسیار بالاست اما ۵۰٪ فضای خام دیسک هدر میرود.
- سیاست RAID-5 (Erasure Coding): اگر کلاستر شما حداقل ۴ هاست دارد، میتوانید پس از راه اندازی vSAN از RAID-5 استفاده کنید. در این حالت دادهها به همراه بیتهای پریتی (Parity) توزیع میشوند. مصرف فضا بسیار بهینهتر است (فقط ۳۳٪ سربار).
- سیاست FTT (Failures to Tolerate): شما تعیین میکنید که اگر ۱، ۲ یا ۳ هاست همزمان از کار بیفتند، دادههای شما سالم بماند. این انعطافپذیری دلیل اصلی محبوبیت این تکنولوژی در سازمانهای بزرگ است.
نکات طلایی عیبیابی پس از پیادهسازی
حتی با بهترین پیکربندی، ممکن است مشکلاتی رخ دهد. تجربه ما در پروژههای متعدد نشان داده است که اکثر مشکلات مربوط به شبکه و درایورهاست.
۱. مشکل Network Partition: اگر هاستها نتوانند همدیگر را ببینند، کلاستر تکهتکه میشود. همیشه دستورات esxcli vsan cluster get را در SSH چک کنید. تنظیمات Multicast (در نسخههای قدیمی) و Unicast حیاتی هستند.
۲. دیسکهای Absent یا Degraded: اگر پس از راه اندازی vSAN دیسکی از دسترس خارج شود، سیستم ۶۰ دقیقه صبر میکند و سپس شروع به بازسازی (Rebuild) دادهها روی دیسکهای دیگر میکند. اگر فضا کم داشته باشید، این پروسه متوقف میشود. همیشه ۳۰٪ فضای خالی در کلاستر نگه دارید.
۳. کندی سرعت (Latency): اگر کاربران از کندی شکایت دارند، احتمالاً دیسک Cache شما پر شده یا شبکه ۱۰ گیگابیت اشباع شده است. ابزار Performance Service دقیقاً گلوگاه را نشان میدهد.
سوالات متداول کاربران
۱. آیا برای راه اندازی vSAN نیاز به لایسنس جداگانه داریم؟
بله، فعالسازی این قابلیت نیاز به لایسنسی جدا از لایسنس vSphere (ESXi) دارد. لایسنسها در سطوح Standard، Advanced و Enterprise ارائه میشوند که تفاوت آنها در قابلیتهایی مثل RAID-5/6، Deduplication و Encryption است.
۲. حداقل تعداد سرور برای نصب vSAN چقدر است؟
حداقل استاندارد ۳ هاست فیزیکی است. اما برای محیطهای کوچک یا شعب (ROBO)، میتوان راه اندازی vSAN را با ۲ هاست فیزیکی و ۱ ویتنس (Witness) مجازی انجام داد که بسیار مقرونبهصرفه است.
۳. آیا میتوان vCenter را روی خودِ کلاستر نصب کرد؟
بله، دقیقاً. همانطور که در بخش راه اندازی vcenter در vsan توضیح دادیم، با استفاده از قابلیت Easy Install در فایل ISO، میتوانید vCenter را به عنوان اولین ماشین مجازی روی دیتاسنتر قرار دهید.
۴. اگر SSD کش بسوزد چه اتفاقی میافتد؟
اگر دیسک Cache در یک Disk Group بسوزد، کل آن Disk Group (شامل تمام دیسکهای ظرفیت زیرمجموعه) از مدار خارج میشود (Offline). اما نگران نباشید، چون پس از پیکربندی صحیح، کپی دیگری از دادهها روی هاستهای دیگر وجود دارد و سرویسدهی قطع نمیشود.
۴. اگر یک هاست در کلاستر vSAN از کار بیفتد چه میشود؟
اگر تنظیمات FTT (Failures to Tolerate) را روی ۱ گذاشته باشید (که پیشفرض است)، با از کار افتادن یک هاست، هیچ اطلاعاتی از دست نمیرود و ماشینهای مجازی به کار خود ادامه میدهند. vSAN بلافاصله شروع به بررسی وضعیت میکند و اگر هاست برنگردد، بعد از ۶۰ دقیقه عملیات بازسازی (Rebuild) دادهها را روی سایر هاستها آغاز میکند تا امنیت دادهها حفظ شود.
به جمع حرفهایهای دیتاسنتر بپیوندید!
راه اندازی vSAN فرآیندی حساس و نیازمند تجربه بالاست. کوچکترین اشتباه در طراحی شبکه یا انتخاب سختافزار میتواند منجر به کاهش کارایی شود. تیم فنی نتهلپر با تجربه دهها پروژه موفق در سازمانهای دولتی و خصوصی، آماده است تا زیرساخت شما را متحول کند. برای مشاوره رایگان و برآورد هزینه، همین حالا تماس بگیرید.
برای دریافت پشتیبانی شبکه اینجا کلیک فرمایید.
نتهلپر (NetHelper.ir) | مجری تخصصی پروژههای مجازیسازی و نصب vSAN در ایران